สำหรับกระบวนการทำงานนี้ เป็นส่วนหนึ่งของมาตรฐาน Iso14001 ที่สำคัญ องค์กรจะมั่นใจได้ว่า กิจกรรมขององค์กร นั้นสอดคล้องตามข้อกำหนดกฎหมาย ที่เกี่ยวข้องด้านสิ่งแวดล้อมหรือ ไม่ ก็ต้องทำเรื่องนี้ให้ครบถ้วน
- ก่อนอื่นต้องมาทำความเข้าใจกับคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับข้อนี้ คือ
คำว่า“พันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตาม” เป็นคำที่มาแทนคำว่า “ข้อกำหนดทางกฎหมายและข้อกำหนดอื่นๆ ที่องค์กรมีการลงนามไว้” ที่ใช้ในมาตรฐานสากลฉบับก่อนหน้านี้ จุดประสงค์ของคำใหม่นี้ไม่แตกต่าง ISO14001 ฉบับก่อนหน้านี้
คำศัพท์และนิยามที่ 3.2.9 พันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตาม (Compliance obligations (preferred term)) คือ กฎหมาย หรือ ข้อกำหนดอื่นๆ (บังคับถือปฏิบัติ) ข้อกำหนดที่ซึ่งองค์กรต้องกระทำให้สอดคล้อง และ ข้อกำหนดอื่นๆ ที่องค์กรต้องหรือเลือกที่จะปฏิบัติให้สอดคล้อง
หมายเหตุ 1 : พันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตามเกี่ยวข้องกับระบบการบริหารสิ่งแวดล้อม
หมายเหตุ 2 : พันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตาม สามารถมาจากข้อกำหนดภาคบังคับและมาตรฐานอุตสาหกรรม, การเกี่ยวพันธ์สัญญาว่าจ้าง, แนวปฏิบัติ และ ข้อตกลงกับกลุ่มชุมชนหรือองค์กรที่ไม่ใช่ภาครัฐ
องค์กรจะต้องกำหนด พันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตาม ในการปฏิบัติตามข้อกำหนดที่ระบุไว้ในระดับที่มีรายละเอียดเพียงพอ ที่มีการชี้บ่งใน 4.2 ความเข้าใจถึงความต้องการและความคาดหวังของผู้มีส่วนได้เสีย ที่นำไปใช้กับประเด็นด้านสิ่งแวดล้อม(Environmental Aspect ) และวิธีนำไปใช้กับองค์กรพันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตาม รวมถึงกฎหมายที่และข้อกำหนดอื่นๆที่องค์กรจะต้องปฏิบัติตามหรือเลือกที่จะปฏิบัติตาม
กฎหมายบังคับที่เกี่ยวข้องกับประเด็นด้านสิ่งแวดล้อมขององค์กรอาจรวมถึงถ้า กรณีเกี่ยวข้อง:
- a) ข้อกำหนดจากหน่วยงานของรัฐหรือหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้อง
- b) กฎหมายและข้อบังคับระหว่างประเทศ ระดับชาติ และระดับท้องถิ่น
- c) ข้อกำหนดที่ระบุไว้ในใบอนุญาต ใบอนุญาตหรือการอนุญาตในรูปแบบอื่น ๆ
- d) คำสั่ง กฎ หรือคำแนะนำจากหน่วยงานกำกับดูแล
- e) คำพิพากษาของศาลหรือศาลปกครอง
พันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตาม ยังรวมถึงข้อกำหนดอื่นๆ ของผู้มีส่วนได้เสียที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อม
ระบบการจัดการที่องค์กรต้องมีหรือเลือกที่จะนำมาใช้ สิ่งเหล่านี้อาจรวมถึง (ถ้ามี)
— ข้อตกลงกับกลุ่มชุมชนหรือองค์กรพัฒนาเอกชน
— ข้อตกลงกับหน่วยงานสาธารณะหรือลูกค้า
— ข้อกำหนดขององค์กร
— หลักการหรือหลักปฏิบัติโดยสมัครใจ
— การติดฉลากโดยสมัครใจหรือข้อผูกพันด้านสิ่งแวดล้อม
— ภาระผูกพันที่เกิดขึ้นภายใต้ข้อตกลงตามสัญญากับองค์กร
— มาตรฐานองค์กรหรืออุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง
- จากนั้นก็มาทำความเข้าใจกับข้อกำหนดแต่ละข้อของ ISO14001 ที่เกี่ยวข้องกับการจัดทำทะเบียนและการประเมินความสอดคล้อง ตามกฎหมายและข้อกำหนดด้านสิ่งแวดล้อม
ข้อกำหนดที่ 6.1.3 พันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตาม
องค์กรต้อง
- a) พิจารณากำหนดและเข้าถึงพันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตามที่เกี่ยวข้องกับประเด็นปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม
- b) พิจารณากำหนดวิธีการในการประยุกต์ใช้พันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตามกับองค์กร
- c) นำเอาพันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตามไปเมื่อจัดทำ นำไปปฏิบัติ ธำรงรักษา และ ปรับปรุงระบบการบริหารสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง
องค์กรต้องธำรงรักษาเอกสารสารสนเทศซึ่งพันธสัญญาที่ต้องปฏิบัติตาม
หมายเหตุ พันธสัญญาที่ต้องปฏิบัติตามสามารถส่งผลต่อความเสี่ยงและโอกาสขององค์กร
ข้อกำหนดที่ 9.1.2 การประเมินการสอดคล้อง
องค์กรต้องจัดทำ, นำไปปฏิบัติ และธำรงรักษา กระบวนการต่างๆ ที่จำเป็นเพื่อประเมินการบรรลุผลตามพันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตาม
องค์กรต้อง:
- a) พิจารณากำหนดความถี่ที่ใช้ในการประเมินการสอดคล้อง
- b) ประเมินการสอดคล้องและดำเนินกิจกรรม ถ้าจำเป็น
- c) ธำรงรักษาความรู้และความเข้าใจในสถานะการสอดคล้อง
องค์กรต้องเก็บรักษาเอกสารสารสนเทศเพื่อเป็นหลักฐาน ของ ผลการประเมินความสอดคล้อง
- สุดท้ายมาดูแนวทางการประยุกต์ใช้เพื่อให้สอดคล้องกับข้อกำหนด
- กำหนดหน่วยงานที่รับผิดชอบด้านกฎหมายและข้อกำหนดนั้นๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบสิ่งแวดล้อมขององค์กร เกี่ยวกับประเด็นสิ่งแวดล้อมขององค์กร เช่น องค์มีการปล่อยน้ำเสีย หน่วยงานที่เกี่ยวข้องด้านนี้คือ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม กระทรวงอุตสาหกรรม เป็นต้น หรือ โรงงานตั้งอยู่ในการนิคมก็ต้อง ดูที่ข้อกำหนดเรื่องน้ำเสียของการนิคม
- ดำเนินการจัดทำทะเบียนกฎหมายและข้อกำหนดที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมขององค์กร
- กำหนดรอบในการทบทวน/ติดตาม กฎหมาย เพื่อให้ทันกับการประกาศกฎหมายใหม่ หรือ สมัครเป็นสมาชิกแหล่งที่มีการรวบรวมกฎหมายด้านสิ่งแวดล้อม
- เขียน ขั้นตอนในการทำงาน กำหนดว่ากฎหมายและข้อกำหนดที่เกี่ยวข้อง ติดตามและการประเมินความสอดคล้อง การดำเนินการเมื่อมีกฎหมายและข้อกำหนดที่เกี่ยวข้องกับองค์กร จัดทำแบบฟอร์มเพื่อเป็นหลักฐานการดำเนินงานตามข้อ กำหนด 6.1.3 และ 1.2
- กำหนดแผนการทวนสอบ/การตรวจวัดค่าด้านสิ่งแวดล้อมตามกฎหมายและข้อกำหนดอื่นๆ เช่น การตรวจค่าน้ำทิ้งประจำปี การตรวจปล่องของหม้อต้มไปน้ำ โดยความถี่นั้นยึดตามข้อกำหนดและกฎหมายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องเรื่องนั้นๆ
ข้อมูลอ้างอิง http://hawk.diw.go.th/eis/
- ดำเนินการตรวจวัด วิเคราะห์ ทดสอบค่าต่างๆ ตามที่กฎหมายกำหนด
- การดำเนินการกับผลการตรวจวัดค่าต่างๆ ตามกฎหมายและข้อกำหนดที่เกี่ยวข้องด้านสิ่งแวดล้อมขององค์กร เมื่อผลจากข้อ 3.5 ไม่ได้ตามกฎหมายกำหนดและข้อกำหนดอื่น
ตัวอย่างหน่วยงานราชการและหน่วยงานที่เกี่ยวกับกฎหมายและข้อกำหนดด้านสิ่งแวดล้อม
|
หน่วยงานที่รับผิดชอบ |
กฎหมายที่เกี่ยวข้อง |
| กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม | การจัดการน้ำเสีย |
| มลพิษอากาศ | |
| เสียงรบกวน | |
| กลิ่น | |
| กระทรวงอุตสาหกรรม http://law.industry.go.th/laws |
การจัดการน้ำเสีย |
| การจัดการสิ่งปฏิกูลที่ไม่ใช้แล้ว | |
| มลพิษทางอากาศ | |
| สารเคมีและวัตถุอันตราย | |
| กระทรวงสาธารณสุข https://laws.anamai.moph.go.th/th/doh-annuance |
การจัดการมูลฝอย |
| เหตุรำคาญ | |
| กระทรวงแรงงาน https://www.mol.go.th/laws |
การจัดการด้านอาชีวอนามัย |
| การจัดการสารเคมี | |
| การทำงานในที่อับอากาศ | |
| การทำงานเกี่ยวกับรังสี | |
| การทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร | |
| การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (กนอ.) https://www.ieat.go.th/th/environment-and-occupational-health |
การจัดการน้ำเสีย |
| การจัดการสิ่งปฏิกูลที่ไม่ใช้แล้ว | |
| มลพิษอากาศ | |
| สารเคมีและวัตถุอันตราย | |
| การจัดการด้านความปลอดภัย |
ตัวอย่างการจัดทำทะเบียนกฎหมายและข้อกำหนดด้านสิ่งแวดล้อม
