ระบบ ISO9001 ทำเองได้
ตอนที่ 4 บทบาท หน้าที่ผู้บริหาร การกำหนดขอบเขตและกระบวนการในระบบบริหารคุณภาพ
ความสำคัญของการกำหนดขอบเขตของระบบบริหารคุณภาพ คือการตีกรอบว่าระบบที่เราจะประยุกต์ใช้จะครอบคลุมผลิตภัณฑ์, กระบวนการ, พื้นที่, สาขา อะไรบ้างในองค์กร รวมถึงการประยุกต์ใช้ข้อกำหนด ISO9001:2015 ว่ามีข้อยกเว้นในการนำไปประยุกต์ใช้หรือไม่
หากบริษัท เราเป็นงานบริการ เช่น การฝึกอบรม ไม่มีการใช้เครื่องมือวัดต่าง ๆ แบบเดียวกับโรงงานผลิต เราก็สามารถยกเว้นการประยุกต์ใช้ข้อกำหนด 7.1.5 เนื่องด้วยเหตุที่ไม่มีการใช้เครื่องมือเฝ้าติดตามหรือตรวจวัด
การกำหนดขอบเขตของระบบ จำเป็นต้องทำเป็นเอกสาร โดยทั่วไปแล้วมักจะกำหนดให้เอกสารคู่มือคุณภาพ (Quality manual) แม้ว่าในเวอร์ชั่นของ ISO9001:2015 ไม่ได้บังคับให้มีแต่การจัดทำขึ้นก็เป็นประโยชน์ทำให้ผู้บริหาร, QMR มองเห็นภาพการบริหารได้สะดวกขึ้น รวมถึงเป็นประโยชน์ในการตรวจประเมินทั้งภายใน และภายนอกด้วยเช่นเดียวกัน
ตัวอย่างของการกำหนดขอบเขต เช่น
บริษัท รักความเจริญ จำกัด, ที่อยู่ 99 หมู่ 9 ตำบล เจริญนคร อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร 12000
ขอบเขตระบบ ISO9001:2015 “Design and Manufacture of Ballpoint Pens and Ink Pens”
ไม่มีการยกเว้นข้อกำหนด
หรือ กรณีหากเราเป็นผู้รับจ้างผลิต เช่น งานปั๊มโลหะ ขอบเขตอาจจะเป็น “Manufacture of Metal Press Parts” ยกเว้นข้อกำหนด 8.3 การออกแบบผลิตภัณฑ์ เนื่องจากทำตามแบบที่ลูกค้ากำหนด กรณีที่มีการยกเว้นต้องมีการให้เหตุผลการยกเว้นข้อกำหนดนั้นด้วยครับ
การกำหนดกระบวนการที่จำเป็นในระบบบริหารคุณภาพ
ส่วนที่จำเป็นมากสำหรับการสร้างระบบคือ การกำหนดว่าองค์กรจำเป็นต้องมีกระบวนการอะไรบ้างที่ต้องมี เพื่อให้สามารถบริหารงาน และส่งมอบสินค้าหรือบริการให้กับลูกค้าได้อย่างมีคุณภาพ สม่ำเสมอ โดยทั่วไป เรามักจะมีการแบ่งแยกกระบวนการออกเป็นกระบวนการหลัก, กระบวนการฝ่ายบริหาร, กระบวนการสนับสนุน
กระบวนการจะมีมาก มีน้อย หรือซับซ้อนมากน้อย ก็ขึ้นกับองค์กรนั้น ๆ รวมถึงกิจกรรมที่มีครับ
ตัวอย่างสามารถดูได้ตามด้านล่างครับ
เราจะเรียก “แผนผังธุรกิจขององค์กร”, “Business Process Flow” หรือชื่ออื่น ๆ ก็ได้ครับ แต่โดยนัยยะ คือแสดงให้เห็นว่าองค์กรเรามีกระบวนการอะไรบ้าง
ตอนหน้า ตอนที่ 5 มาดู บทบาทหน้าที่ของ QMR กันบ้างครับ